AFET- FELAKET VB. DURUMLARDA ACİL YARDIM KURTARMA HİZMETLERİNİN YÖNETİMİ VE İŞLEYİŞİ İLE İLGİLİ KURS RAPORU

AFET- FELAKET VB. DURUMLARDA ACİL YARDIM KURTARMA HİZMETLERİNİN YÖNETİMİ VE İŞLEYİŞİ İLE İLGİLİ KURS RAPORU

11-25 ARALIK 1995 ALMANYA

1-RAPORU HAZIRLAYANIN

a-Adı Soyadı : Ahmet ALTINER

b-Görev Yeri : Kastamonu Sağlık Müdürlüğü

c-Mesleği ve unvanı :Tıp doktoru Sağlık Ocağı Tabibi

d-68241 Dr. Ahmet ALTINER

2-PROGRAMIN

a-Adı:Afetlerde ve benzeri olağanüstü durumlarda hizmet vermek üzere doktorların yetiştirilmesi.

b-Tarihleri ve süresi : 11-25 ARALIK 1995 ( 14 ) Gün

c-Ülke Şehir : Almanya-Hannover

d-Kuruluş:BVS Okulu (Bundesuer band Fur Den Selbetachuz )

e-Konusu :Afetlerde ve benzeri olağanüstü durumlarda hizmet vermek üzere doktorların yetiştirilmesi

3-PROGRAMA KATILANLAR

Dr. Ramazan ÖZYURT

Dr. Celil BEDİR

Dr. Ahmet ALTINER

Dr. Özcan AKAN

Dr. Turhan SOFUOĞLU

Dr. Ali Levent DEMİR

Dr. Necati ÇAKMAK

Dr. Bekir TURAN

Dr. Ayhan ÖZŞAHİN

Dr. Cem AKGÜN

Dr. İlhan İBRAHİMOĞLU

4-PROGRAMI DÜZENLEYEN KURULUŞ

Bundesverband Für Den Selbetschutz Schule-Veldagsen

5-TÜRKİYE’YE GETİRİLEN DÖKÜMANLAR

A-Kitaplar

a-Selbetschutz Rraxis ( Pratik el kitabı )

b-Bergung in selbestschutz (Afetlerde yaklaşım )

c-Brandachuzt in selbeschuzt ( Yangınlarda müdahale )

d-Strahlen Schuzt in selbetchuzt ( NBC el kitabı )

B-Afetlerle İlgili Çeşitli Asetatlar

C-Görülen Derslerle İlgili Fotokopiler ve Ders Notları

6-TÜRK PERSONELİNE KARŞI İLGİLİ KURULUŞLARIN TUTUMU

Okul ve okulun bağlı olduğu kuruluşun tüm çalışanları son derece saygın ve dostane tutum içerisinde bulundular.Program süresince ziyaret edilen tüm kurum ve kuruluşlarda üst düzey yöneticiler tarafından çok sıcak karşılanıldı.Konuyla ilgili tüm bilgiler hassasiyetle aktarıldı.

7-KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER

Herhangi bir güçlükle karşılaşılmamıştır.

8-DAHA SONRA GİDECEKLERE ÖNERİLER

Yapılan program hakkında ön hazırlıklarda bulunmak, konu hakkındaki Türkiye’deki bilgi verileri toplamak programdan maksimum verim almayı kolaylaştıracaktır.Ayrıca bilgi donanımının yüksek olması ülkemizi daha güzel temsil imkanı sağlayacaktır.Günlük programa başlarken ve akşam program sonunda durum değerlendirmesi yapılacak küçük toplantılar son derece yararlı olacaktır.

9-PROGRAM SONUCUNDA ALINAN BELGE

Program sonunda bir adet sertifika alınmıştır.örneği ektedir.

10-PROGRAMIN KONUSU HAKKINDA BİLMSEL RAPOR

a-Programın amaçları

Doğal afetler büyük kasalar ve benzeri olağanüstü hallerde en az zarara maruz kalmak ve meydana gelen zararın en kısa zamanda ortadan kaldırılması için sağlık,itfaiye,polis,uzman gönüllü ekiplerin ve hizmeti koordine eden yöneticilerin olaya yaklaşım biçimi ve çalışma prensiplerinin değerlendirilmesi.

Nükleer biyolojik ve kimyasal ( NBC ) maddelere maruz kalma halinde alınacak tedbirler ve tedavi şekli.

Yangınlarda itfaiye ve sağlık personelinin organize çalışması.

Trafik iş ve diğer kazalarda acil yardım ve kurtarma hizmetlerin polisin medyanın olaya yaklaşımı.

Tüm kurtarma hizmetlerinin işbirliği içerisinde organize olarak çalışması gerektiği.

b-Programın yürütülüşü

Gerek okulun kadrosunda yer alan uzman hocalar gerekse dışarıdan davet edilen uzman ekip yöneticileri

ile doğal afet kaza ve felaket gibi olağan üstü durumlar hakkında önce teorik bilgiler kurtarma hizmetleri ve bu hizmetlerde kullanılan alet ve makineler çeşitli eğitim materyalleri ( asetat, slayt, maket, harita, kroki,çizim, grafik, şema, video, ve de alet ve makinelerin getirilerek ) eşliğinde verildi.

Daha sonra konuyla ilgili kuruluşlar ( itfaiye, acil yardım ve kurtarma birimi, itfaiye yangına müdahale birimi, Kızılhaç afetlere müdahale birimi, Kızılhaç acil yardım ve kurtarma birimi , acil yardım komuta kontrol merkezi, devlet hastanesi acil yardım birimi ) yerinde ziyaret edildi.

Kullanılan araç gereç ve teknik donanımlar görüldü.Cihazlar kullanılarak denendi.

c-Programda görüşülen konular

Doğal afetlerin ve kazaların tanımı.

Sivil savunma ve kurtarma hizmetleri.

Almanya’daki acil çağrı ve ilk yardım sistemleri.

Acil durumda komuta merkezinin çalışma sistemi.

Yangına müdahale ve alınacak tedbirler.

Enkaz çeşitleri, enkazda ilkyardım ve enkaz kaldırmada 5 aşamalı taktik.

NBC ( Nükleer Biyolojik ve Kimyasal ) tedbirlere karşı alınacak tedbirler.

Ayrıca program dahilinde aşağıda belirtilen yerlerde gezi ve incelemelerde bulunulmuştur.

Hameln şehri itfaiye ve acil yardım istasyonu.

HamelnPyromont Kızılhaç Merkezi

Bad-Pyromont bölge hastanesi ve acil servisi.

Koppenbrugge Kızılhaç afet yardım birimi.

Hameln Pyromont acil yardım ve kurtarma komuta merkezi.

Hameln Kızılhaçı acil yardım ve kurtarma istasyonu.

d-Görülen yenilikler

1-Acil Yardım Komuta Kontrol Merkezlerinde:

Komuta kontrol merkezleri acil yardıma ihtiyacı olan kişinin nasıl bir yardıma ihtiyacı olduğunu tespit etmek ve gerekli olan bu yardımın en kısa sürede ihtiyacı olan kişiye ulaştırmak üzere tesis edilmiş bilgisayar, telsiz, telefon ve özel çağrı cihazlarıyla donatılmış merkezlerdir.

Merkeze gelen bir ihbar hemen değerlendirmeye alınıp arayan kişinin telefon numarası adresi mahalli bilgisayardan aniden tespit edilmektedir.Yalancı ihbarlar kontrol edilerek izole edilir.

Yalancı ihbarları azaltmak için ilk yardım telefon numaraları evden aramalarda ücretli sokaktaki ankesörlerden aramalarda ücretsiz yapılmıştır.Yalancı ihbarların çoğunlukla evlerden yapıldığı tespit edilmiş böylece yalancı ihbarların azaltılmasında önemli bir başarı elde edilmiştir.

İhbardaki olay yerine gerekli olan hizmeti komuta kontrol merkezi karar verip en kısa zamanda hizmeti olay yerine gönderir.

Komuta kontrol merkezi uzman ekibin merkezden çıkışını olay yerine varışını, olay yerindeki müdahalelerini,

yardıma ihtiyacı olan kişinin yardım birimlerine ulaştırmasını ve tekrar merkeze dönmesini elektronik bir panodan istemektedir.

2-Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetlerinde:

112 acil yardım ve kurtarma hizmetleri komuta kontrol merkezinin yönetiminde itfaiye ve Kızılhaç tarafından nöbetleşe yapılmaktadır.Ayrıca gönüllü yardım kuruluşları ve dernekleri ihtiyaç halinde olaya müdahale edebilmektedir.

İtfaiyeler yangın söndürme araçları, kurtarma araçları ve kurtarma merdivenlerinden başka ambulanslarda bulunmaktadır.

Ambulanslar Reanimobil ve Transport aracı olmak üzere iki sınıftır.

Transport araçları hasta veya yaralının sadece bir tedavi merkezine taşınması kullanılır.

Reanimobiller hasta veya yaralıya ilk müdahaleyi yapabilecek tüm donanıma sahiptir.Ayrıca Reanimobiller de 2 yıllık bir eğitimden geçirmiş 2 ambulans teknikeri bulunmaktadır.

Ambulans teknikerleri hem aracı kullanmakta hem de doktor gelinceye kadar hasta veya yaralıya ilk müdahaleyi yapabilecek düzeydedir.

İtfaiye ve Kızılhaç bünyesinde doktor bulundurmaktadır.Komuta merkezi doktor ihtiyacı halinde hastanelerin acil polikliniklerinden doktor temin edip doktor arabası ile olay yerine göndermektedir.Doktor gerekli müdahaleyi yaptıktan sonra hastanedeki görevine dönmektedir.

Afet ve benzeri acil durumlarda olay yerinde kriz masası oluşturmak üzere otobüs veya minibüsler tesis edilmiştir.

Bu araçlarda telsiz telefon, faks, çağrı cihazı gibi iletişim araçları ile donatılmış bir küçük komuta odası ve yöneticilerin durum değerlendirmesi ve gelişmeleri yönlendirebilmesi için bir toplantı odası bulunmaktadır.

Nükleer Biyolojik ve Kimyasal Maddelere maruz kalma durumunda özel araç ve gereçler ( çift bölmeli tanker kamyonlar )özel giysiler ve temizleyici maddeler bulunmaktadır.

3-Gönüllülük Sistemi:

İtfaiye Kızılhaç gibi ilkyardım kurumlarında gönüllülük esasına dayanan bir personel grubu bulunmaktadır.Kuruluş bu kişileri kısa bir eğitimden geçirip normal hayatlarına devam ettirmektedir.

Gönüllü kişilere özel bir çağrı cihazı verip ihtiyaç halinde gelmesi için bu cihazlara sinyal gönderir.

Gönüllü kişiler yaptıkları iş için hiçbir ücret almazlar.ancak iş yerinden ayrıldıkları süre için işyerlerindeki ücretleri kesilmez.

Gönüllü kişilerin kurtarma hizmetleri sırasında başlarına gelebilecek kötü durumlara karşı işyeri sigortası kesilir.Gönüllü olduğu kuruluşun sigortası başlar.

Kişiler isterlerse askerlik hizmetlerini gönüllü yardım kuruluşlarında yapabilirler.

Görülen diğer bir yenilikte Alman yasalarında yardıma ihtiyacı olan bir kişiye yardım etmek mecburdur.Eğer kişi kendisine yardım edecek bir kişi var ve yardım etmemişse bu kişi hakkında dava açabilir.

e-Türkiye’de uygulamada fayda görülen hususlar

Acil yardım ve kurtarma komuta merkezlerinin kurulması tek bir telefon numarası ile bu merkeze ulaşılması yardıma ihtiyacı olan panik halindeki kişiye kolaylık sağlayacaktır.Polisin itfaiyenin ambulansın ayrı ayrı telefon numaraları panik durumunda unutulabilir.Komuta merkezindeki ekip daha soğukkanlı davranıp daha doğru yardımı ulaştırabilir.

Her ildeki ilk yardım birimlerini bir komuta merkezi aracılığı ile koordine etmek ve komuta merkezlerini teknolojinin son imkanları ile donatmak ilkyardım ve kurtarma hizmetlerinin verimliliğini arttıracaktır.

Komuta merkezlerine yalancı ihbarları azaltmak için bunlar daha çok evlerden gerçekleştiği için ev telefonlarına ücret uygulaması yararlı olacaktır.

İlkyardım hizmetlerinde çalışan personelini belli aralıklarla hizmet içi eğitimden geçirilmesi hizmetin verimini arttıracaktır.

Ambulans teknikerliği sistemine geçilmesi istihdam kolaylığı sağlayacak doktor ve yardımcı sağlık personeli israfını önleyecektir.Gönüllülük esasına dayanan sistemin kurulması, kişilerin ilk yardım kuruluşlarında gönüllü olarak çalışmaya teşvik edilmesi istihdam ve maliyet açısından yararlı olacaktır.

Afet ve benzeri olağanüstü durumlarda acil kriz masası oluşturmak ve bunun için araçlar hazırlamak müdahaleyi yerinden ilk yardımı daha verimli kılacaktır.

Teknolojinin gelişmesi Nükleer Biyolojik ve Kimyasal ( NBC )tehditlere karşı önlem almayı gerektirmektedir.Bunun için gerekli teknik donanım sağlanmalı ve uzman personel yetiştirilmelidir.

Tüm ilk yardım birimlerinin birbirleriyle sürekli irtibat sağlanmalı personel sayısının fazlalığından ziyade kalitesini bilgi ve deneyimini arttırmaya çalışılmalıdır.

Kişileri birbirine yardım etmeye teşvik edecek kanunların çıkarılması faydalı olacaktır.

11-PRORAMLA İLGİLİ GENEL GÖRÜŞ

Program katılanlar açısından çok faydalı olmuş.Değişik ülkelerin ilkyardım ve kurtarma hizmetlerine yaklaşımını incelemek ve ülkemizin şartlarına en uygun hizmeti verebilmek için gerekli sentezin yapılmasını sağlamıştır.

Konu ile ilgili kuruluşlar yerinde incelenmiş, araç gereç ve makineler tanınmış çalışma sistemleri incelenmiştir.

Ülkemizde acil yardım ve kurtarma hizmetlerinin afet, felaket ve benzeri durumlarda verimliliği arttırmak için bu bilgilerin ışığında yeni çalışmalar yapılması yararlı olacaktır.

15.01.1996

Dr. Ahmet ALTINER